فرش پازیریک جنجالی ترین و مهم ترین بخش تاریخچه فرش دستبافت است. قالی پازیریک به عنوان قدیمی ترین فرش کشف شده توسط بشر از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا می تواند حقیقت پشت پرده هنر نساجی و قالی بافی را برملا کند و چشم اندازه معتبر و مستندی از تاریخچه فرش دستبافت به همگان بدهد.
فرش از مواد اولیه ای چون پشم، پنبه و ابریشم تشکیل شده است که همگی تجزیه پذیر هستند و با گذر قرن ها هیچ اثری از خود به جا نمی گذارند. به همین دلیل همواره تاریخچه مربوط به ریسندگی، نساجی، هنر بافت فرش و در نتیجه تاریخچه فرش دستبافت در هاله ای از ابهامات و فرضیه های متفاوت پنهان می ماند. در این مقاله ما اتفاقاتی را که منجر به کشف قالی پازیریک در کشور روسیه شد را مطالعه می کنیم و حاصل تحقیقات دانشمندان در خصوص فرش پازیریک و ویژگی های فرش پازیریک آشنا می شویم.
فرش پازیریک یا قالی پازیریک نامی است که دانشمندان و مورخان بر روی قدیمی ترین فرش کشف شده جهان گذاشته اند. فرش پازیریک در سال 1949 میلادی توسط پروفسور سرگی رودنکو، باسستان شناس اهل روسیه، در محل دره ی پازیریک کشف شد. دره ی پازیریک واقع در رشته کوه های آلتای کشور روسیه و شهر سیبری است و از این روی پازیریک نامیده شده است.
فرش پازیریک به صورت تصادفی طی حفاری یک قبرستان در جنوب سیبری در منطقه ای به نام پازیریک کشف شد. قالی پازیریک با مدفون شدن زیر برف و یخ، از تجزیه شدن و آسیب دیدن در امان مانده بود. قالی پازیریک در مقبره یکی از پادشاهان سکایی در حالی کشف شد که بر کف یک گاری پهن شده بود و بر روی آن جسد مومیایی شده یکی از فرمانروایان و گنجینه ای از آثار باستانی و عتیقه از جمله یک گلدان چوبی قرار داشت.
همانطور که پیشتر گفتیم فرش و قالی به علت تجزیه پذیر بودن پشم، ابریشم و پنبه تاریخ دقیقی از زمان پیدایش هنر و ریسندگی و بافندگی به مورخان نمی دادند و همه ی تاریخچه مربوط به فرش متعلق به روایات و مستندات مکتوب بود و هیچ نمونه فیزیکی از فرش های قدمت دار در دسترس نبود از این روی قدمت فرش و هنر فرش بافی حدود 1000 سال قبل پیش بینی می شد. یعنی اگر هنر فرش و فرش بافی پیش از به وجود آمدن خط و نوشتن هم پدید آمده بود هیچ نمونه فیزیکی که این حقیقت را بر ما برملا کند، باقی نمانده بود. با کشف قالی پازیریک حالا دانشمندان یک منبع تحقیقی فیزیکی و مستند داشتند تا برای بسیاری از فرضیات و سوالات خود، پاسخی درست داشته باشند. فرش پازیریک به عنوان قدیمی ترین فرش که از تجزیه و نابودی به واسطه یخ در امان مانده بود به نقطه عطف مهمی در تاریخچه فرش دستبافت تبدیل شد. تحقیقات بر روی پازیریک به دانشمندان کمک کرد شکل و میزان توسعه حرفه ریسندگی و بافندگی را در تمدن های چند هزار سال پیش را بدانند و بتوانند تاریخی واقعی تر با قدمتی بیشتر برای هنر فرش و فرش بافی پیش بینی کنند.
با دقت در تصاویر عکس های فرش پازیریک و تصاویر منتشر شده از قالی پازیریک نگاه کنید. بنظر شما این قالی متعلق به کدام فرهنگ و منطقه است؟ آیا فرش پازیریک متعلق به کشور روسیه و منطقه سیبری است؟ آیا پازیریک متعلق به یکی از کشورهای مغولستان، قزاقستان یا چین است؟ آیا پازیریک برای رسیدن به سیبری مسیر طولانی را طی کرده و متعلق به ایران است؟ پاسخ همه این سوالات در نقوش قالی پازیریک پنهان شده است. تصاویر روی قالی پازیریک عبارتند از:

گنجینه زنده هنر ایرانی؛ جایی که هر فرش دستباف، داستان اصالت را در تاروپود خود دارد ما نه فقط یک فروشگاه، که پاسداران میراث فرش ایران هستیم هر خرید از شما، حمایتی ماندگار از هنرمندان این مرزوبوم است. با گواهی اصالت تضمینی، تنوع بینظیر طرحهای نفیس و خدمات ویژه، تجربهای متفاوت از خرید فرش اصیل ایرانی را برایتان میسازیم. اینجا هر گره، روایتی از هنر ناب و هر طرح، نمادی از فرهنگ غنی ایران زمین است. قالیکو: هم تجربهای رویایی از خرید، هم افتخاری ایرانی
تمامی حقوق متعلق به قالیکو است.